Budno (do 1945 roku Buddendorf)

  Wieś leży ok. 5 km na południowy wschód od Goleniowa, na Równinie Nowogardzkiej, przy drodze prowadzącej do Maszewa.

       Początki stałego osadnictwa na terenie Budna to epoka kultury łużyckiej. W czasie średniowiecza znajdowało się tutaj grodzisko, którego mieszkańcy zajmowali się uprawą roli i hodowlą zwierząt. W okresie wczesnego średniowiecza istniało tu grodzisko należące do pasa grodów – Budno -Mosty-Krzywice -Niewiadowo, wokół których skupiało się osadnictwo wykorzystując dobre warunki rolniczo-hodowlane na wykarczowanych polach śródleśnych. W XIII wieku zbudowano tutaj zamek Kamieniec, opisany w 1269 roku w sporze między Barnimem I a biskupem kamieńskim. Wzmianka o wsi pochodzi również z dokumentu lokacyjnego miasta Goleniowa z roku 1314 (prawa lubeckie), w którym mowa jest o włościach miasta, docierających do wsi Buddendorf.

         Wieś została założona na planie ulicówki. Od XVI do XX wieku była własnością rodu von Petersdorf. W późniejszym okresie rozbudowana, założono tutaj folwark, pałac (dwór) oraz park, rozbudowany w XIX w. Na początku XX wieku przejęta przez Pomorskie Towarzystwo Ziemskie (Pommersche Landgesellschaft). Oprócz dworu i folwarku znajdował się tutaj ceglany kościół neogotycki z 1822 roku, cmentarz, gospoda oraz wyrobisko żwiru. Wszyscy ówcześni mieszkańcy Budna byli wyznania ewangelickiego.

         Po II wojnie światowej zespół parkowo-dworski został przejęty przez miejscowe Państwowe Gospodarstwo Rolne i doprowadzony do ruiny, dwór rozebrano, zaś park zarósł i zmienił się w dziki lasek. Folwark został w dużej części przebudowany lub rozebrany. Obecny układ budynków we wsi nie przypomina tego sprzed II wojny światowej. Zachowało się jedynie kilka zagród z początku XX wieku, reszta budynków to bloki pozostałe z zabudowy PGR lub nowe budownictwo jednorodzinne. W 1978 roku rozebrano kościół.

         Warto zwrócić uwagę na pozostałości cmentarza niemieckiego, który został uprzątnięty i oczyszczany z chwastów oraz krzaków. Odsłonięto pozostałości grobów oraz kaplicy ,która znajdowała się narodku cmentarza. Działania związane z uprzątnięciem cmentarza odbyły się w ramach projektu Gminy Goleniów „Rewitalizacja poniemieckich nekropolii: Od przeszłości do teraźniejszości”.

Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:

1734- 120 mieszkańców

1871- 183 mieszkańców

1905- 168 mieszkańców

1939- 163 mieszkańców

2009- 218 mieszkańców

Mapa Budna przez rokiem 1945

 

 

Źródło: www.wikopedia.pl,www.rugenwalde.com,www.vorfahreninfo.de, Biblioteka Wiedzy o Goleniowie Szkic nr.8: Spacerkiem po starych nekropoliach Gminy Goleniów.

Autor: Wojciech Janda