Drukuj

Świętoszewo ( do 1945 Schwanteshagen )

 Wieś leży między Łożnicą a Moraczem.

Okolice posiadłości rycerskiej Świętoszewo były zamieszkane od najdawniejszych czasów.

Wzmiankowana w 1375 roku jako lenno rodu von Kӧller. W tym czasie należała do Arnolda von Kӧller. W 1428 roku należała do Henninga von Kӧller. W 1735 roku wieś należy do Bogislausa Henninga von Kӧller . W drodze dziedziczenia około 1756 roku dobra otrzymuje Bogislav Ernst von Wedel, syn córki siostry Bogislausa Henninga von Kӧller. Po jego śmierci 08.03.1756 majątek przechodzi na jego brata, kapitana Friedericha Wilhelma von Wedel, który umiera 08.02.1764 roku. Po nim dobra odziedziczył Lorenz George von Wedel(*1702-+17.08.1780), dwukrotnie żonaty:1. Charlotte Luise von Papstein(+1742), 2.Dorothea Friederike hrabianka von Schlippenbach(*1715-+1774). Miał dwóch synów: Otto von Wedel(*13.06.1752-+02.10.1808) i Ernsta von Wedel(*10.05.1757-+01.02.1827).  Dnia 06.10.1777 roku sprzedaje wieś Alexandrowi Heinrichowi von Wrede, od którego dobra w roku 1781 zakupił duński generał piechoty Georg Ludwig von Kӧller-Banner(1728-1811). Drogą dziedziczenia dobra przechodzą w ręce Hansa Georga Alexandra Friedricha von Kӧller(*10.05.1752-+30.03.1820), syna Friedricha Augusta, ożenionego z Caroline Eleonore von Posern. Po nim dobra odziedziczył jego syn, Matthias von Kӧller(*30.11.1797-+23.05.1883), ożeniony z Juliane Mathilde von Wedel(1803-1859). Miał z nią dwóch synów: Georga Ernsta Maximiliana von Kӧller(1823-1916) i Ernsta Matthiasa von Kӧller(1841-1928). Georg Ernst Maximilian von Kӧller ożeniony z Idą Marią von Wurmb(17.08.1825-27.08.1892). Miał z nią córkę Julie, która wyszła za mąż za Leo Karla Friedricha Wilhelma von Plӧtz. W 1870 roku majątek w Świętoszewie obejmował 6354 morgi ziemi a w 1879 roku 1624,29 ha ziemi. W 1910 roku majątek liczył 1646 ha gruntów. W 1928 roku dobra są w rękach Hansa Joachima von Kӧller i Georga Alfreda von Kӧller i obejmują 1604 ha gruntów. Posiadają majątek do 1945 roku.

Odkryto tu pole grzebalne z wczesnej epoki brązu. Na jednym z piaskowych wzniesień znaleziono urny umieszczone w nieregularnych odstępach. Znajdowały się częściowo w piasku, a częściowo zaś w kamiennych obramowaniach. Ich forma wskazuje na wpływy kultury łużyckiej. Dary grobowe były bardzo skromne.

We wsi znajdował się kościół a wokół niego cmentarz ewangelicki. Kościół był zbudowany z kamienia polnego i posiadał drewnianą wieżę. Obydwa szczyty były wykonane w technice ryglowej. Przestrzenie między belkami wypełniono paloną cegłą o różnym wzorze. W połowie szczytu wschodniego znajdował się rząd okien zajmujących niemal całą szerokość ściany. Ryglowa wieża zakończona była ośmiokątnym hełmem. W 1933 roku na ścianie północnej odkryto resztki gotyckich fresków –Sąd Ostateczny – które ponownie zamalowano. Na ołtarzu z około 1700 roku stała Matka Boska z Jezusem z połowy XV wieku. Natomiast ufundowaną w 1622 roku ambonę dźwigał brodaty mężczyzna.

Kościół jak i cmentarz przetrwał II wojnę światową ,niestety później popadł w zapomnienie i uległ całkowitej dewastacji.

          fot. Kościół w 1949 roku- fotografia udostępniona dzięki www.fotomemoria.pl

fot.Ambona w kościele -zdjęcie z 1949 roku -udostepnione dzięki www.fotomemoria.pl

 

W okresie od listopada 2013 roku do dnia 8.11.2014 cmentarz był porządkowany z inicjatywy Goleniowskiego Stowarzyszenia Eksploracji Historycznej „ Biały Grosz” przez jej członków oraz przy pomocy uczniów i nauczycieli ze szkołySzkoły Podstawowej i Gimnazjum Publicznego z Przybiernowa.  http://www.bialygrosz.goleniow.pl/index.php/artykuly/aktualnosci/druga-lekcja

                                                                   fot.Kościół w roku 1935

      Pozostałości z kościoła dziś.fot.Wojciech Janda

    Teran cmentarza przykościelnego- obraz nędzy i rozpaczy-śmieci i gruz, fot.Wojciech Janda

      Kiedyś folwark -dziś stadnina. fot.Wojciech Janda

   Budynki w Świętoszewie.fot.Wojciech Janda

Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:

1734 - 90-110 mieszkańców

1871 - 190 mieszkańców w tym 93 męzczyzn i 97 kobiet oraz 57 dzieci poniżej 10 roku życia. 

1905 -  169 mieszkańców

1939 - 290  mieszkańców

2000 – 114 mieszkańców

2003 -  117 mieszkańców

2007 – 106 mieszkańców

Mapa Świętoszewa z roku 1929

 

Źródło: www.przybiernów.pl,własne, www.zamkilubuskie.pl 

Autor: Wojciech Janda

Dodaj komentarz


Statystyki

Dziś77
Wczoraj103
Bieżący tydzień719
Bieżący miesiąc180
Ogólnie181205

Kubik-Rubik Joomla! Extensions

Szybki kontakt

Goleniowskie Stowarzyszenie Eksploracji Historycznej " Biały Grosz" 

Numer KRS - 628718

NIP  856-185-49-10

Regon - 364976503

Konto: Bank Pekao S.A. 19 1240 3839 1111 0010 6922 7270

e-mail: